مولیبدن (Molybdenum) یک عنصر شیمیایی با نماد MO و عدد اتمی 42 است

مولیبدن -فلز واسطه-مولیبدن درآلیاژهای فولاد افزایش مقاومت در برابر خوردگی. و قابلیت جوشکاری

مولیبدن (Molybdenum)

مولیبدن (Molybdenum) یک عنصر شیمیایی با نماد MO و عدد اتمی 42 است. این نام از لاتین نوین molybdaenum گرفته شده است. که بر اساس واژه یونان باستان (مولیبدوس)، به معنی سرب است. زیرا سنگ معدن آن با سنگ معدن سرب اشتباه گرفته شده بود. سنگ های معدنی مولیبدن در طول تاریخ شناخته شده بود. اما این عنصر در سال 1778 توسط کارل ویلهام شیله کشف شد. (یعنی تمایز آن به عنوان یک هویت جدید). این فلز اولین بار در سال 1781 توسط پیتر جیکوب هلم جداسازی شد.

مولیبدن به طور طبیعی به عنوان یک فلز خالص روی زمین وجود ندارد. و فقط به شکل اکسیدهای مختلف در مواد معدنی یافت می شود. عنصر خالص آن، که یک فلز نقره ای و در حالت ریخته شده خاکستری رنگ است. ششمین ماده بر اساس دمای ذوب است. این عنصر به راحتی در آلیاژهای کاربیدهای سخت و پایدار تشکیل می دهد. و به همین دلیل بیشتر تولید جهانی این عنصر (حدود 80%). در آلیاژهای فولاد از جمله آلیاژهای با مقاومت بالا و ابر آلیاژها مصرف می شود.

بیشتر ترکیبات مولیبدن حلالیت کمی در آب دارند. اما وقتی مواد معدنی حامل مولیبدن با اکسیژن و آب در تماس قرار بگیرند. یون مولیبدات حاصل کاملاً محلول است. در صنعت، از ترکیبات مولیبدن (حدود 14%) از تولید جهانی این عنصر). در کاربردهای فشار بالا و دمای بالا به عنوان رنگدانه و کاتالیست استفاده می شود.

آنزیم های حامل مولیبدن تا حد زیادی متداول ترین کاتالیزوهای باکتریایی. برای شکستن پیوند شیمیایی در نیتروژن مولوکولی جو در فرآیند تثبیت بیولوژیکی نیتروژن هستند. اکنون حداقل 50 آنزیم مولیبدن در باکتریها، گیاهان و حیوانات شناخته شده است. اگرچه فقط آنزیم های باکتریایی و سیانوباکتریایی در تثبیت نیتروژن نقش دارند. این نیتروژنازها حاوی یک فاکتور آهن – مولیبدن FeMoco هستند. که اعتقاد بر این است که حاوی (III) Mo یا (IV) Mo است.

خواص فیزیکی Molybdenum

Molybdenum در شکل خالص خود یک فلز خاکستری نقره ای. با سختی موس 5.5 و وزن اتمی استاندارد 95.95 گرم بر مول است. دمای ذوب آن 2623 درجه سلسیوس است. در عناصر طبیعی، فقط تانتال، اسمیم، رنیوم، تنگستن و کربن دارای نقاط ذوب بالاتری هستند. مولیبدن در بین فلزات تجاری موجود در بازار یکی از کمترین ضرایب انبساط حرارتی را دارد.

خواص شیمیایی Molybdenum

مولیبدن یک فلز واسطه با الکترونگاتیویته 16.2 در مقیاس پائولینگ است. در دمای اتاق با اکسیژن یا آب واکنش قابل تشخیصی نشان نمی دهد. اکسایش ضعیف مولیبدن از 300 درجۀ سلسیوس شروع می شود. اکسایش توده در دمای بالاتر از 600 درجۀ سلسیون رخ می دهد. و در نتیجه تری اکسید مولیبدن ایجاد می شود. مانند بسیاری از فلزات انتقالی سنگین تر، مولیبدن تمایل کمی به تشکیل کاتیون در محلول آبی نشان می دهد. اگرچه کاتیون MO 3 مثبت در شرایط کنترل شده دقیق، شناخته شده است.

کاربرد Molybdenum

حدود 86% از مولیبدن تولید شده در متالورژی و بقیه در مصارف شیمیایی استفاده میشود. برآورد استفاده جهانی از آن به این صورت است: فولاد ساختمانی 35% . فولاد زنگ نزن 25%، مواد شیمیایی 14%، فولاد ابزار و تندبر 9%. چدن 6%، مولیبدن خالص 6% و ابزار آلیاژها 5%.

مولیبدن بدون اینکه به میزان زیادی نرم یا منبسط شود. می تواند دماهای خیلی بالا را تحمل کند. و این امر استفاده از آن را در محیط های با گرمای شدید مناسب کرده است. از جمله زره پوش نظامی، قطعات هواپیما، کنتاکت های الکتریکی، موتورهای صنعتی و ساپورت رشته های لامپ.

اکثر آلیاژهای فولاد با مقاومت بالا به مانند (41XX) حاوی 0.25% تا 8% Molybdenum هستند. حتی با وجود این درصدهای کم، سالانه بیش از 43000 تن Molybdenum در ساخت فولاد های زنگ نزن. فولادهای ابزار و چدن ها و ابر آلیاژهای دما بالا مصرف می شود.

مولیبدن همچنین در آلیاژهای فولاد به دلیل کمک به افزایش مقاومت در برابر خوردگی. و قابلیت جوشکاری از ارزش بالایی برخوردار است.

عامل افزایش مقاومت به خوردگی فولادهای زنگ نزن سری 300 (به خصوص گرید 316). و همچنین فولادهای سوپر آستنیتی وجود عنصر مولیبدن است.

گاهی به علت چگالی کمتر و قیمت پایدارتر، از مولیبدن به جای تنگستن استفاده می شود. به عنوان مثال، سری M از فولادهای تندبر مانند M4، M2، M3 جایگزینی برای فولاد جاوی تنگستن سری T است. از مولیبدن همچنین می توان به عنوان یک پوشش مقاوم در برابر شعله برای سایر فلزات استفاده کرد. اگرچه نقطه ذوب آن 2623 درجه سلسیوس است. اما مولیبدن در دمای بالاتر از 760 درجه سلسیوس به سرعت اکسید می شود. و برای استفاده در محیط های خلا مناسب تر است.

سیار آلیاژهای مبتنی بر Molybdenum که فاقد آهن هستند. کاربردهای محدودی دارند. به عنوان مثال، به دلیل مقاومت در برابر فلز روی مذاب. هم از آلیاژهای Molybdenum خالص و هم از مولیبدن – تنگستن (70% / 30%) برای لوله کشی. همزن ها و پروانه های پمپ که با روی مذاب تماس پیدا می کنند، استفاده می شود.

کاربردهای مولیبدن به شکل عنصر خالص

  • از پودر مولیبدن بعنوان کود برخی گیاهان مانند گل کلم استفاده میشود.
  • از مولیبدن خالص در تحلیل کننده های Nox, No2,No در نیروگاه ها برای کنترل آلودگی استفاده می شود. در دمای 350 درجه سلسیوس، این عنصر به عنوان یک کاتالیزور برای NOx/NO2 عمل می کند. و مولکول های NO را برای تشخیص توسط نور مادون قرمز تشکیل می دهد.
  • آندهای مولیبدن برای استفاده های تخصصی مانند ماموگرافی در برخی منابع اشعه X ولتاژ پایین جایگزین تنگستن می شوند.
  • ایزوتوپ رادیواکتیو مولیبدن – 99 برای تولید تکنسیوم – 99m در تصویربرداری پزشکی استفاده می شود. این ایزوتوپ به عنوان مولیبدات اداره و نگهداری می شود.

ترکیبات (شامل 14% از مصرف جهانی)

  • مولیبدن دی سولفید (MoS2) به عنوان یک روانکار جامد. و یک ماده ضد سایش فشار – بالا دما – بالا (HPHT) مصرف می شود. این ماده لایه های محکمی را روی سطوح فلزی تشکیل می دهد. و یک ماده افزودنی رایج به روغن های فشار-بالا دما- بالا است. (در صورت خرابی ناگهانی گریس، یک لایه نازک مولیبدنی از تماس قطعات روانکاری شده جلوگیری می کند). این ماده همچنین دارای خصوصیات نیمه رسانایی است. و در کاربردهای الکترونیکی مزایایی نسبت به سیلیسیم متداول یا گرافین دارد. از MoS2 همچنین به عنوان کاتالیزور در هیدروکراکینگ فراورده های نفتی حاوی نیتروژن، گوگرد و اکسیژن استفاده می شود.

  • مولیبدن تری اکسید (MoO3) به عنوان چسب بین فلزات و لعاب استفاده می شود.
  • مولیبدن سرب (ولفنیت) که همراه با کرومات سرب و سولفات سرب رسوب می کند. یک رنگدانه نارنجی روش است. که در رنگ دهی به سرامیک ها و پلاستیک ها استفاده می شود.
  • اکسیدهای مخلوط مبتنی بر مولیبدن کاتالیزورهای همه کاره در صنایع شیمیایی هستند. برخی از نمونه ها کاتالیزورهای اکسایش انتخابی پروپیلن به اکرولین و اسید اکریلیک، و آموکسیداسیون پروپیلن به اکریلونیتریل هستند. ساخت کاتالیزورها و فرآیند مناسب برای اکسایش انتخابی مستقیم پروپان به اسید اکریلیک در حال تحقیق است.
  • آمونیوم هپتا مولیبدات در رنگ آمیزی بیولوژیکی استفاده می شود.
  • از شیشه آهک سودا با روکش مولیبدن در سلول های خورشیدی CIGS (مس ایندیم گالیوم سلنید). به نام سلول های خورشیدی CIGS استفاده می شود.
  • اسید فسفو مولیبدیک لکه ای است. که در کروماتوگرافی لایه نازک استفاده می شود.

فولاد رسول دلاکان

با سالها تجربۀ ارزشمند و گرانبها در عرصه تأمین و توزیع انواع ورق آلیاژی و انواع فولاد آلیاژی. با گواهینامه ها و آنالیزهای معتبری که ضمیمه محصولاتش به مشتریان خویش ارائه داده است. توانسته رضایتمندی مشتریان خویش را همواره فراهم آورد.

صنعتگر شریف و گرامی از اینکه ما را جهت خرید کالا (فولاد آلیاژی) مورد نیاز خویش. انتخاب می نمایید از شما سپاسگزاریم.

ارتباط با ما
09122136675 – 02128423820-09922704358
واتس آپ: 09122136675
اینستاگرام: fooladdalakan
ایمیل : fooladrasuldalakan@gmail.com