مس-فلز مس-عنصر مس-cuprum-مس خالص، نرم و چکش خوار است-بالاترین رسانا پس از نقره

مس نام یک عنصر جدول تناوبی با نماد Cu (برگرفته از واژۀ لاتین cuprum ) است. عدد اتمی آن 29 و عنصری فلزی با ویژگی های شکل پذیری و رسانایی گرمایی و الکتریکی بالا است. و پس از نقره بالاترین رسانایی الکتریکی را دارد. ولی به دلیل قیمت مناسب، از این فلز بیشتر از نقره در سیم برق و… استفاده می شود.

مس

مس-فلز مس-عنصر مس-cuprum

مِس خالص، نرم و چکش خوار است بخشی از آن که در برابر هوای آزاد قرار دارد به رنگ قرمز مایل به نارنجی است.

هزاران سال است که از مس و آلیاژهایش استفاده می شود. در دوران دوم باستان، از معدن های مِس در قبرس بهره برداری می شد. ریشۀ نام لاتین مِس از واژۀ Cyprium به معنی فلز قبرس (Metal of cyprus) اقتباس دارد. که بعدها کوتاه و به شکل cuprum درآمده است. ترکیبات مس معمولاً به شکل نمک های مس (II) نمایان می شود. رنگ آبی یا سبز کانی هایی مانند آزوریت و فیروزه که از گذشته به عنوان گوهر دانسته می شدند ناشی از همین فلز است. از مس در معماری ساختمانی و هنرهای تزئینی هم بکار می رود.

مس یک مادۀ معدنی ضروری برای اندام های زنده است چون سهمی کلیدی در ساخت آنزیم تنفسی سیتوکروم اکسیداز سی دارد. خون نرم تنان و سخت پوستان از ماده ای به نام هموسیانین مورد ساخت است. مادۀ اصلی هموسیانین، مِس است در حالی که خون ماهی ها و مهره داران دارای هموگلوبین است و مادۀ اصلی سازندۀ آن، آهن می باشد. اندام های اصلی بدن انسان که در آن مس یافت می شود عبارتند از: کبد، ماهیچه و استخوان ها.

ویژگی ها

مِس، نقره و طلا همگی در گروه یازدهم جدول تناوبی جای دارند از این رو برخی رفتارهای مشترک را از خود نشان می دهند. همۀ این عناصر پس از یک لایه الکترونی D دارای یک الکترون در اوربیتال S اند. ویژگی مشترک همۀ این عناصر، چکش خواری و رسانایی الکتریکی بالاست. لایۀ الکترونی d که پر از الکترون است. چندان در واکنش های میان اتمی وارد نمی شود. بلکه پیوند فلزی از طریق الکترون اوربیتال S صورت می گیرد.

برخلاف فلزهایی که دارای لایۀ d نیمه پر هستند، پیوند فلزی در مس دارای ویژگی های پیوند کووالانسی نیست و نسبتاً ضعیف است. این مطلب دلیل سختی پایین و شکل پذیری بالای یک تک بلور مس است. در نگاه ماکروسکوپیک به شبکۀ بلوری مس، در می یابیم که سختی آن زیر اثر یک تنش معلوم افزایش می یابد. از این رو مس معمولاً در قالب چند بلوری ریز که مقاومت بالاتری دارد قرار می گیرد تا در قالب تک بلوری.

نرمی مس تا حدی رسانایی الکترکی بالا (۵۹٫۶×106 زیمنس بر متر) و در نتیجه رسانایی گرمایی بالای آن را توضیح می دهد. مِس در مقایسه با دیگر فلزهای خالص دومین رسانای گرمایی بالا در دمای اتاق را دارد. این پدیده به این دلیل است. که مقاومت در برابر جابجایی الکتروندر فلزها در دمای اتاق بیشتر از پراکندگی الکترون ها در لرزش گرمایی شبکه سرچشمه می گیرد. که البته این لرزش برای یک فلز نرم نسبتاً ضعیت است. بیشینۀ چگالی جریان مجاز برای مِس در هوای آزاد، نزدیک به ۳٫۱×106 A/m2 در سطح مقطع آن است. اگر جریان از این مقدار بشتر شود، مس انرژی گرمایی بیش از اندازه ای را پدید می آورد.

مانند دیگر فلزها اگر مس در برابر فلز دیگر قرار گیرد خوردگی گالوانیک روی می دهد.

تولید

استخراج این فلز معمولاً به 2 روش صورت می گیرد:

  • پیرومتالورژی (احیاء فلزات در دمای بالا): وقتی ترکیبات سولفیدی داشته باشیم از روش های پیرومتالورژی استفاده می کنیم.
  • هیدرومتالورژی (واکنش هایی که در محلول ها اتفاق می افتد): وقتی ترکیبات اکسیدی داشته باشیم از روشهای هیدرومتالورژی استفاده می کنیم.

استخراج پیرومتالورژی مس شامل 3 مرحله کلی زیر می شود:

  • تغلیظ مس Beneficiation
  • استخراج به روش پیرو متالورژی Pyro-metallurgical extraction
  • تصفیه دوباره یا پالایش مس refining

تغلیط مس Beneficiation

سنگ معدن مس پس از استخراج از معدن و خرد شدن وارد مرحله تغلیط می گردد. سنگ های استخراجی کمتر از 1 درصد مس دارند. این فلز مورد آسیاب و به داخل سلول های فلوتاسیون قرار می گیرد. در این سلول کف داخل دوغ آب می جوشد. و ذرات آب دوست ته نشین، و ترکیبات آب گریز که همین ترکیبات سولفیدی هستند به روی آب می آیند. داخل این کف غلظت مِس به 30 افزایش خواهد یافت.

استخراج به روش پیرومتالورژی Pyro-metallurgical extraction

شامل سه مرحله کلی زیر است:

تشفویه یا برشته کردن (roasting)

در این مرحله ماده اولیه که عمدتاً شامل مس، آهن و گوگرد است با اکسیژن اضافی می سوزد. و در آن اکسید آهن و سولفید مس تولید می شود.

تولید میت (Matte)

سولفید مس و اکسید آهن را درون کوره قرار و آنها را می سوزانند. در نتیجه این عمل، ترکیبات سولفید آهن و سولفید مِس تولید می گردد. این 2 ترکیب به راحتی درون یکدیگر حل می شوند.

برای حلی این مشکل و جداسازی سولفید آهن، ما به ترکیب در حال سوختنی . سیلیس را اضافه می کنیم تا بر اثر واکنش. به Feo در دمای بالا و ایجاد سرباره، قادر به جداسازی سولفید آهن از ترکیب ایجادی باشیم.

2FeS + 3O2 + SiO2 → 2FeO.SiO2 + 2SO2 + heat

ترکیبات خارج از این مرحله را، میت می نامیم.

(matte = Cu2S(more)+FeS(less

تبدیل میت به آندهای مس

در دستگاهی به نام (convertor) ما matte تولید شه در مرحله قبل را با اکسیژن اضافی مخلوط می کنیم. convertor شامل یک استوانه چرخان است. که از دیواره های آن اکسیژن دمیده می شود.

FeO تولید شده در این عمل مثل مرحله قبل و با اضافه کردن SiO2 جداسازی می شود.

Cu2S + O2 → 2Cu + 2S02 + heat

همانطور که در فرمول مطرح شده مشخص است، مس نتیجه این معادله است. ولی این مس خارج شده، مِس ناخالص است. و به مس بلیستر (Blister copper) یا تاول تاول می گویند. و مس هنوز خلوص مورد انتظار ما را ندارد.

نکته بسیار مهم

همانطور که در فرمول های مطرحی در 3 مرحله استخراج به روش پیرومتالورژی قابل مشاهده است. مقدار تولید SO2 بسیار زیاد است.

معمولاً کارخانه های تولید مس، مقدار زیادی SO2 تولید می کنند که با ورود به طبیعت، آلودگی فراوانی را به وجود می آورند. به همین منظور همواره کنار کارخانه های تولید مس، کارخانه های تولید اسید سولفوریک وجود دارد. که با واکنش SO2 با آب، اسید سولفوریک حاصل می گردد.

تصفیه دوباره یا پالایش مس refining

مس خارج از مرحله قبل، مس خالص و مد نظر ما نمی باشد. این مس را ذوب، و داخل قالب های خاصی ریخته گری می کنند. و به مِس با این اشکال آند می گویند. به دلیل اینکه در مرحله بعد این قطعات را به داخل سلول های الکترولیز وارد می کنند. و این قطعات ریخته گری نقش آند را در سلول های الکترولیز بازی می کنند.

در سلول های الکترولیز از آند (مس، طلا، نقره، نیکل و …) در محل الکترولیز حل شده و با تنظیم ولتاژ کاتد، تنها ذرات مس به کاتد می چسبند. و ذرات دیگر یا به صورت محلول درآمده یا به صورت لجن در کف حمام الکترولیز باقی می مانند. این واکنش ممکن است 7 الی 14 روز طول بکشد.

کاتد همان مس خالص و مطلوب ماست و به همین صورت خرید و فروش می شوند.

کاربردها

مس فلزی قابل انعطاف و چکش خوار است که کاربردهای زیادی مانند موارد زیر دارد:

  • سیم های مِسی
  • لوله های مِسی
  • دستگیره های درب و سایر وسایل منزل
  • مجسمه سازی، مثلاً مجسمه آزادی شال 179000 پوند مِس می باشد.
  • آهنرباهای الکتریکی
  • موتورها، مخصوص موتورهای الکترومغناطیسی
  • لامپ های خلاء، لامپ های پرتوی کاتدی و مگنترون های اجاق های مایکرو ویو

  • در وسایل آشپزی، از جمله ماهی تابه که در مسگری تولید می شوند
  • وسیایل موسیقی، به خصوص سازهای بادی
  • به عنوان یک بیواستاتیک در بیمارستان ها و پوشش قسمت های مختلف کشتی برای حفاظت در برابر بارناکل ها و ماسل ها
  • ترکیباتی مانند محلول فلینگ که در شیمی کاربرد دارد.
  • بعلت خاصیت هدایت بهتر آن نسبت به آلومینیوم، کابرد مس در IC ها به جای آلومینیوم رو به افزایش است.
  • سولفات مِس به عنوان سم و پایه تولید اکثر ترکیبات مِسی می باشد. ماده مؤثره قارچ کشهای مِسی، برای کنترل بیماریهای قارچی و بیماری های باکتریایی گیاهان، مس است.
  • با ترکیب مِس با طلا و تولید آلیاژ، می تواند استحکام طلا را افزایش داد. عیار طلا را مقدار مِس در آن مشخص می کند؛ مثلاً طلای خالص 34 عیار است. و طلای 12 عیار طلایی است. که نیمی از آن طلا و مابقی آن مس است.

مِس در ایران

ایرانیان به دلیل سهولت دسترسی به معادن در هزاره پنجم ق.م اولین تولید کننده، مصرف کننده و صادر کننده لوازم و کالاهای مِسی در آن زمان بودند. از مهم ترین مراکز مس آن دوره می توان به شهداد کرمان اشاره کرد.

کارایی مِس

مس خالص را می توان به کمک بازپخت به صورت نورد گرم چکش کاری و خارج از قالب شکل داد؛ که قابل استفاده در محوطه سازی و کارهای فضای باز را پیدا می کند. همچنین برای سختی بیشتر در حرارت بیشتری تا حد سرخی آن را نگه داشته و سپس داخل آب می کنند.

کاربرد مس

امروزه کاربرد مس در HVAC، ذخیره و انتقال آب، لوله کشی فاضلاب و نیز تبدیل جریان متناوب به مستقیم، فیلترها و کولرهای آبی برای تضمین سالامت توصیه می شود. مِس در پزشکی و دامپزشکی نیز استفاده می شود. تحقیق کابرد مِس در داروهای ضد تکثیر سلولی و سرطان نیز ادامه دارد. و قلمزنی از ترکیب های مِس به مهارگرد باکتری، باکتری کش، قارچ کش و نگهدارندۀ چوب استفاده می شود.

مصارف مِس در ساختمان

مس برای لوله کشی آب سرد و گرم، مخازن آب گرم کن، پوشش بام، آب بندی و همچنین به عنوان هادی الکتریسیسته کاربرد دارد. مقدار اندکی مِس به فلزات دیگر برای اهداف مختلف مثل افزایش مقاومت در برابر پوسیدگی در فولاد سازه ای، سهولت کار با چدن و افزایش مقاومت در آلومینیوم، اضافه می شود. ورقه نازکی از مِس با آلیاژهای آن به صورت آبکاری روی فلزات مختلف یا پلاستیک کشیده می شود و سطوح آن ها را هادی می نماید که در صنعت کاربرد زیادی دارد. از مِس برای تهیه رنگ های شیشه و سرامیک نیز استفاده می شود. همچنین از نمک های مس برای محافظت چوب های بهره می برند.

هشدارها

با تمامی ترکیبات مس باید طوری رفتار شود گویی سمی هستند (مگر خلاف آن مشخص باشد). این فلز در حالت پودری خطر آتش زایی دارد. 30 گرم سولفات مس برای انسان کشنده است. مس موجود در آب آشامیدنی با غلظتی بیش از 1 میلی گرم در لیتر موجب لک شدن لباس ها و اقلام در آن می گردد. مقدار بی خطر مس در آب آشامیدنی انسان بر حسب منبع آن متفاوت است اما مرز آن بین 1.5 تا 2 میلی گرم در هر لیتر می باشد.

وجود معادن متعدد مس در ایران و صادرات آن به سایر کشورها باعث شده تا ایران تأمین کنندۀ حدود 3 درصد از ذخایر مس دنیا باشد.

تاریخچه

در مورد پنج هزار سال پیش از میلاد مردم غارنشین فلات ایران بر اثر تغییراتی که از لحاظ آب و هوا. و تشکیل مزارع و چمنزارها به وجود آمد.به دشت ها روی آوردند و زندگی تازه ای را آغاز کردند. و در تمدن آنها نسبت به دوران های پیشین پیشرفت بیشتری مشخص است. مردمی که در فلات ایران زندگی می کردند. که گاه به سفالگری و ساختن اشیاء با گل می پرداختند. و با پختن آنها از مِس آثاری زیبا پدید می آوردند. آنها در برخی اوقات مشاهده می کردند که بعضی از ظروف سفالشان در اثر ضربه نمی شکند. و همین طور در برخی اوقات از ظروفی که در آتش می نهادند ماده ای خارج می شد. که پس از سرد شدن سخت می گشت.

آنها نام این ماده را مِس گذاشتند و در ساخت ظروف و ابزار کشاورزی و جنگ از آن استفاده های بسیار کردند. در پایان عهد حجر پسین مردم این منطقه آلات و ابزار خود را با مِس می ساختند. و کم کم این گونه ادوات جای ابزار سنگی را که تا آن زمان متداول بود گرفت. در هزاره چهارم پیش از میلاد مردم دشت نشین فلات ایران در کار و زندگی پیشرفت کردند. با آنکه سنگ در تولید آلات و ادوات در این عهد به کاربرد داشت. فلز نیز بیش از دوره پیش وارد صنعت گردید. مِس را با چکش صاف می کردند، اما طرز ذوب کردن فلزات را نمی دانستند و با مس سنجاق و ظروف ظریف می ساختند.

در این دوره ذوب مِس نیز متداول و آلات و ادوات را به شیوه شکل دهی ساختندن. در سکونت گاه های دوره مزبور چاقوها و دشنه هایی با تیغه مسین به یافت شد. همچنین در حفاری های سیلک کاشان مقداری آئینه مسی جهت آرایش یافت شده. از ویژگی های این دوره گوشواره هایی از طلا و لاجورد است.

مس برای تعدادی از تمدن های قدیمی ثبت و مشخص بود. و تاریخ استفاده از آن حداقل به 10000 سال پیش می رسد. یک آویزه مسی، متعلق به 8700 سال قبل از میلاد در شمال عراق کنونی پیدا شد. نشانه هایی مبنی بر ذوب و خالص کردن مس از اکسیدهای آن مانند مالاکیت و آزوریت تا سال 5000 قبل از میلاد وجود دارد. در عوض اولین نشانه های استفاده از طلا تقریباً به 4000 سال قبل از میلاد بر می گردد.

مصنوعات مسی و برنزی که از شهرهای سومری و مصنوعات مصری که از مس و آلیاژ آن با قلع یافت شده. تقریباً متعلق به 3000 سال قبل از میلاد هستند. در یکی از اهرام یک سامانه لوله کشی با مس پیدا شده که مربوط به 5000 سال پیش است. مصریان دریافتند افزودن مقدار کمی قلع، قالب گیری مس را آسان تر می کند. بنابراین آلیاژهای برنزی که در مصر کشف می شوند تقریباً قدمتی همانند مِس دارند. استفاده از مس در چین باستان حداقل به 2000 سال قبل از میلاد مربوط بوده. و تا 1200 سال قبل ازمیلاد در این کشور برنز مرغوب ساخته می شده است.

در نظر داشته باشید چون مِس به راحتی برای استفاده و کاربرد مجدد ذوب می شود، دوران ذکر شده تحت تأثیر جنگ ها و کشورگشایی ها قرار می گیرد، در اروپا مرد یخی [Ötzi]، مردی که به دقت نگهداری می شود و متعلق به 3300 سال قبل از میلاد بوده و در شمال کشور ایتالیا نزدیک مرز اتریش یافت شده است، تبری با نوک مسی در دست دارد که درجه خلوص فلز آن 99.7% می باشد. مقدار زیاد آرسنیک موجود در موهای او نشان دهنده سر و کار او با پالایش مس می باشد.

استفاده از برنز در مرحله ای از تمدن به قدری فراگیر بود که آن مرحله را عصر برنز می نامند. برنج برای یونانیان معروف بود اما اولین بار به صورت گسترده توسط رومیان بکار رفت. به خاطر زیبایی درخشانش – به طوری که در باستان برای ساخت آئینه از آن استفاده می شد. و نیز به دلیل ارتباط آن با قبرس که مربوط به الهه بود. در اسطوره شناسی و کیمیاگری فلز مس با ایزدبانوهای آفرودیت و ونوس پیوند دارد. در کیمیاگری علامتی را که با مس در نظر گرفته بودند، علامت سیاره ناهید بود.

سر رونالید پیرین در کتاب خویش به نام مِس و آناتومی یک صنعت. مس را بعنوان یکی از فلزاتی که از آغاز تمدن توسط آدمی به کار رفت می شناسند. و از دره تیمنا در بخش غربی صحرای عدبه در فلسطین اشغالی بعنوان گهواره این صنعت ذکر کرد. دره تیمنا در فلسطین اشغالی تأمین کننده مس فراعنه بوده است. (در یک پاپیروس مصری کاربرد مس برای درمان عفونت ها و ضد عفونی کردن آب ثبت شده است)

شخصی بنام فیشل اظهار داشت: در دهه 1850 در منطقه بوردو فرانسه، کشاورزی در تاکستان خود. با اندود نمودن آهک و مس سعی کرد انگورها را برای عدم استفاده افراد غیر جذاب نماید. کشاورز به شکل اتفاقی متوجه شد انگورهای اندود، در برابر بیماریهای قارچی مقاوم هستند. همان جا بود که خاصیت قارچ کشی مس به اثبات رسید.

پیدایش

مس معمولاً به شکل معدنی یافت می شود. کانی هایی مثل آزوریت، مالاکیت و برنیت همانند سولفیدهایی از جمله کالکوپیریت (CuFeS2). کوولین (CuS)، کالکوزین (Cu2S) یا اکسیدهایی مانند کوپریت (Cu2O) از منابع مس هستند.

ترکیبات

آلیاژهای بسیاری از مس وجود دارد برنج آلیاژ مس و روی است و برنز آلیاژ مِس و قلع است. متداول ترین حالات اکسیداسیون مس شامل حالت مربوط به مس یک ظرفیتی Cuprous 1+CU و حالت Cupric 2+CU می باشد.

کربنات مِس به رنگ سبز است. که به وسیلۀ آن ظاهر منحصر به فرد بام ها یا گنبدهای با پوشش مس روی بعضی ساختمان ها احداث می شوند.

اکسیدهای مس (مانند: اکسید مس ایتریم و باریم  ۷δ Yba2Cu3O یا YBCO)

پایه های بسیاری از ابر رساناهای غیر معمول را تشکیل می دهند.

ترکیبات دیگر : سولفید مِس

خاصیت سطح ضد میکروبی مس وآلیاژهای آن

ظهور مقاومت میکروبها در برابر آنتی بیوتیکها جان میلیون ها انسان را تهدید می کند. پس از آزمایش های کلینیکی و آزمایشگاهی بسیار در کشورهای مختلف جهان، ثابت شد. که بسیاری از میکروارگانیسمهای مقاوم به آنتی بیوتیک، روی سطوح مِسی می میرند. در سال 2008 سطح مس به عنوان اولین ماده جامد ضد میکروبی، قارچ کش، باکتری کش و نابود کننده ویروس. توسط آژانس محافظت محیط زیست آمریکا (آژانس حفاظت محیط زیست ایالات متحده آمریکا) به ثبت رسید. و بیش از 479 آلیاژ مس (جرم مس موجود در آلیاژها حداقل باید 60% باشد). برای حفظ سلامت عمومی به ثبت رسیده است.

نتایج آزمایش ها از این قرار است: سطح مس به طور مداوم آلودگی باکتریایی را در مدت دو ساعت به 99.9 درصد کاهش می یابد. و حتی پس از آلودگی مجدد، آلودگی کاهش می یابد. سطح مِسی بازدارنده شکل گیری و رشد باکتری در طول مدت دو ساعت است. در پژوهشی مِس با سرعت 8-7 log در ساعت میکروب ها را می کشد. هنوز هیچ میکروارگانیسمی کشف نشده است که بتواند در تماس با سطح مس مقاوم باشد. مِس نه تنها باکتری و عوامل بیماری ویروسی را می کشد بلکه همچنین به سرعت اسید نوکلئیک ماده ژنتیک را نابود می کند. و از این روی است که سلول باکتری هیچ شانسی برای موتاسیون و راهی برای ورود به میکروب های دیگر را ندارد. فرآیندی که انتقال افقی ژن – HGT – می نامند.

در نتیجه از گسترش نسل بعدی باکتری پیشگیری می شود. سطح مس با نحوه اثر طیف وسیع ضد میکروب، باکتری کش، ضد ویروس و قارچ کش است.

برآوردی است که حدود 80% بیماریهای عفونی از راه تماس منتقل می شوند. استفاده از سطوح مِسی در بیمارستان ها به ویژه در بخش ICU برای دستگیره درها، شیرآب و اهرم سرویس بهداشتی. فلز تخت بیمار، میله میز بیمار، آنژیوکت، محل تماس زنگ ها و چراغ ها، نه تنها چرخه انتقال آلودگی میکروبی را مختل می کند. بلکه فعالانه خطر مقاومت باکتریایی را کاهش می دهد و مانع شیوع عفونت به دیگران می شود. در یک آزمایش کلینیکی مورد انجام با استفاده از سطوح مس در ICU میزان عفونت های بیمارستانی به میزان 85% کاهشی بود. این استراتژی، در کنار رعایت بهداشت دست ها و اصول بهداشتی معمول می تواند. حرکت به سمت نابودی کابوس مقاوم بودن میکروب ها در برابر آنتی بیوتیک ها باشد.

مقایسه خاصیت ضد میکروبی سطوح نقره و مس

خاصیت ضد میکروبی نقره ذاتاً قوی تر از مس است. اما کارایی ضد میکروبی سطح نقره، تنها در دمای بالا (35 درجه سانتی گراد) و رطوبت بالا (90% یا رطوبت نسبی بیشتر) عمل می کند. در حالیکه، سطح مس در دمای معمولی اتاق (22 درجه سانتی گراد) و رطوبت عادی (50%) توانایی کشتن 99.9% میکروب ها را دارد. تا پیش از این مطالعه، نقره برای دمای عادی اتاق که در بیمارستان هم وجود دارد، آزمایش نشده بود. در تحقیق آزمایشگاهی انجام شده در ماه مه 2010 روی باکتری MRSA، در بیمارستانی در شهر بیرمنگام، مشاهده می شود که سطح مِس با سرعت log 7، در مدت 75 دقیقه، باکتری را نابود کرده است. اما سطوح دارای نقره در مدت 360 دقیقه، کارکرد معناداری نداشته اند.

نقش در بیولوژی

وجود مس برای کلیه گیاهان و حیوانات عالی ضروری می باشد. مس در آنزیم های متنوعی، از جمله در سیتوکروم اکسیداز سی و آنزیم حاوی Cu-Zn به نام superoxide dismutase وجود دارد و فلز اصلی در رنگدانه حامل اکسیژن hemocyanin است. RDA برای مس در بزرگسالان سالم 9/0 میلی گرم در روز می باشد. مس در جریان خون عمدتاً روی پروتئین پلاسمایی بنام ceruloplasmin حرکت می کند. اگرچه مِس اول در روده جذب می شود، این عنصر همبسته با آلبومین به سوی کبد منتقل می شود. یک حالت ارثی که بیماری ویلسون نامیده می شود موجب باقی ماندن مِس در بدن و عدم ورود آن به صفرا توسط کبد شود. این بیماری در صورت عدم درمان می تواند منجر به آسیب های کبدی و مغزی شود.

مس نیز به مقدار بسیار کم در تولید کلروفیل، پروتئین، کربوهیدارت ها و همچنین در فعال ساختن برخی از آنزیم ها مورد نیاز است. در صورت کمبود مِس برگ ها کوچک مانده و سرساخه های جوان را دچار برگ سوختگی می کند. هرچه واکنش خاک اسیدی تر باشد، مس قابل استفاده تر است. برای رفع کمبود مِس از سولفات مِس به تنهایی و گاهی مخلوط با آهک (به نام ترکیب بردو Bordeaux Mixture استفاده می شود.

کاربردهای مس در بدن انسان

مس به فرآیند سوخت و ساز بدن کمک می نماید، سلول های مغزی با کمبود مِس در انجام کارهای خود ناتوانند یا بسیار ضعیت عمل می کنند. مِس باعث کمک در جذب و استفاده آهن در بدن می شود. مس یکی از مواد اولیه بسیاری از آنزیم های حیاتی بدن است. مِس یک آنتی اکسیدان است و رادیکالهای آزاد را نابود می کند. که این به بدن کمک می کند تا رادیکال های آزاد و آسیب های آنها مانند پیری زودرس، سرطان، تخریب سلول های بدن و غیره مقابله کند. مس توسط سلول های انسان از جمله سلول های مغزی مورد استفاده قرار می گیرد تا آنجا که در عملکردهای مغز نقش پایه ای دارد. سلول های خون برای رشد و ادامه حیات نیازمند مس هستند.

اولین سند پزشکی نوع بشر پاپیروس اسمیت است که بین سال های 2600 تا 2200 پیش از میلاد نوشته شده است. به گواه این اثر، از مِس برای ضد عفونی کردن ضخم ها و پاکی آب آشامیدنی استفاده می کرده اند. به علاوه یونانی ها، رومی ها و ازتک ها، چینی ها برای درمان اعضای لرزان (احتمالاً منظور صرع بوده است)، درمان زخم های سوختگی، بیماریهای پوستی مانند جرب، همین طور لک های پوستی روی گردن و گلو درد از مِس سود می جستند. در حالیکه در این باستان و هند از مِس برای عفونت های چشمی، عفونت های پوستی و عفونت دستگاه تناسلی استفاده می شد. گزارش مستندی وجود دارد که سربازان یونانی برای جلوگیری از عفونت زخم، قسمتی از شمشیر برنزی را به درون زخم باز وارد می کردند.

مسمومیت مس

بدن می تواند مس اضافی را دفع کند اما به دلیل تداخل در جذب مِس و روی، دریافت بیش از اندازه مس باعث عدم جذب روی می شود و بالعکس، در هر دو حالت پیامدهای آن برای بدن می تواند جدی و حتی کشنده باشد.

ایزوتوپ ها

علاوه بر تعداد زیادی رادیوایزوتوپ، در ایزوتوپ پایدار Cu-63 و Cu-65 موجود است. تعداد بسیار زیادی از این رادیوایزتوپ ها دارای نیمه عمرهایی به مقیاس دقیقه یا کمتر دارند. طولانی ترین نیمه عمر متعلق به cu-64 است که مدت آن 7/12 ساعت، با دو حالت فرسایشی که منجر به محصولات جداگانه می شود.

فولاد رسول دلاکان

با سالها تجربۀ ارزشمند و گرانبها در عرصه تأمین و توزیع انواع ورق آلیاژی و انواع فولاد آلیاژی. و با گواهینامه ها و آنالیزهای معتبری که ضمیمه محصولاتش به مشتریان خویش ارائه داده است. توانسته رضایتمندی مشتریان خویش را همواره فراهم آورد.

صنعتگر شریف و گرامی از اینکه ما را جهت خرید کالا (فولاد آلیاژی) مورد نیاز خویش. انتخاب می نمایید از شما سپاسگزاریم.

ارتباط با ما
02128423820 – 09122136675– 09922704358
واتس آپ: 09122136675
اینستاگرام: fooladdalakan
ایمیل : fooladrasuldalakan@gmail.com