ورق دریایی ضد خوردگی-مناسب سازه‌های دریایی و زیردریایی؛ معرفی گریدهای فولادی
ورق دریایی ضد خوردگی
ورق دریایی ضد خوردگی؛ گریدهای تخصصی فولادی و کاربرد آنها در صنایع ساحلی و دریایی ایران
فولاد (ورق دریایی) به‌عنوان یکی از اجزای کلیدی در ساخت و توسعه سازه‌های دریایی و زیردریایی، نقش تعیین‌کننده‌ای در افزایش دوام. ایمنی و مقاومت سازه‌ها در برابر شرایط سخت محیطی ایفا می‌نماید. این نوع ورق‌ها با ترکیبات آلیاژی خاص و ویژگی‌های مکانیکی ویژه، برای مقابله با عوامل خورنده نظیر آب شور. فشارهای هیدرواستاتیک، تغییرات دمایی و ضربات مکانیکی طراحی و تولید می‌گردند.
در صنایع دریایی ایران، استفاده از ورق‌های فولادی استاندارد با گریدهای مشخص، به‌منظور تضمین کیفیت و طول عمر سازه‌ها، امری ضروری تلقی می‌شود. گریدهای فولادی مورد استفاده در این حوزه، بر اساس استانداردهای بین‌المللی نظیر ASTM، GL، LR و ABS تعریف شده‌اند. و هر یک دارای ویژگی‌های فنی خاصی هستند که آنها را برای کاربردهای مشخصی مناسب می‌سازد.
در ایران، با توجه به توسعه زیرساخت‌های بندری، کشتی‌سازی، سکوهای نفتی و پروژه‌های زیردریایی. نیاز به ورق‌های دریایی با کیفیت بالا و قیمت مناسب به‌شدت احساس می‌شود. مجموعه فولاد رسول دلاکان با بهره‌گیری از منابع تأمین معتبر داخلی و خارجی، اقدام به عرضه انواع ورق‌های دریایی با گریدهای متنوع نموده است.
این مجموعه با تمرکز بر کیفیت، قیمت رقابتی و تحویل سریع، توانسته است جایگاه قابل توجهی در بازار فولاد دریایی کشور کسب نماید. ورق‌های عرضه‌شده توسط این مجموعه، مطابق با استانداردهای بین‌المللی بوده و قابلیت استفاده در پروژه‌های حساس دریایی را دارا می‌باشند.
ورق‌های دریایی معمولاً در ضخامت‌های بالا تولید می‌شوند تا بتوانند. در برابر فشارهای مکانیکی و ضربات ناشی از امواج و برخورد با اجسام سخت مقاومت نمایند. همچنین، ترکیبات آلیاژی این ورق‌ها به‌گونه‌ای انتخاب می‌شود که مقاومت به خوردگی در محیط‌های شور و مرطوب افزایش یابد. گریدهای رایج مورد استفاده در ایران شامل A36، GL-A، LR-A، AH36، DH36 و EH36 می‌باشند .
که هر یک دارای مشخصات مکانیکی و شیمیایی خاصی هستند. در جدول زیر، مقایسه‌ای بین برخی از گریدهای پرکاربرد در صنایع دریایی ایران ارائه شده است:
| گرید فولادی | مقاومت کششی (MPa) | تنش تسلیم (MPa) | کاربرد اصلی | استاندارد |
| A36 | 400–550 | ≥250 | اسکله‌ها، کشتی‌های سبک | ASTM A36 |
| GL-A | 400–520 | ≥235 | بدنه کشتی، زیردریایی‌ها | Germanischer Lloyd |
| LR-A | 400–520 | ≥235 | سکوهای نفتی، کشتی‌های سنگین | Lloyd’s Register |
| AH36 | 490–620 | ≥355 | کشتی‌های باربری، سازه‌های زیرسطحی | ABS / LR / DNV |
| DH36 | 490–620 | ≥355 | سکوهای دریایی، کشتی‌های نظامی | ABS / LR / DNV |
| EH36 | 490–620 | ≥355 | زیردریایی‌ها، سازه‌های با فشار بالا | ABS / LR / DNV |
ورق دریایی ضد خوردگی
ورق‌های گرید A36 به‌عنوان یکی از گریدهای پایه در صنایع فولادی شناخته می‌شوند. و با وجود مقاومت مکانیکی متوسط، به‌دلیل جوش‌پذیری بالا و قیمت مناسب، در پروژه‌های دریایی سبک مورد استفاده قرار می‌گیرند. گریدهای GL-A و LR-A که توسط مؤسسات رده‌بندی معتبر اروپایی تعریف شده‌اند، دارای خواص مکانیکی بهبود یافته و مقاومت به خوردگی بالاتری هستند.
این گریدها برای ساخت بدنه کشتی‌ها، زیردریایی‌ها و سکوهای نفتی بسیار مناسب می‌باشند. گریدهای AH36، DH36 و EH36 به‌عنوان گریدهای پیشرفته‌تر، دارای مقاومت کششی و تنش تسلیم بالاتری هستند. و در پروژه‌هایی که نیاز به تحمل فشارهای بالا و شرایط محیطی شدید دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در ایران، تولید برخی از این گریدها توسط شرکت‌هایی نظیر فولاد مبارکه، فولاد کاویان و فولاد اکسین اهواز انجام می‌پذیرد. با این حال، برای تأمین گریدهای خاص نظیر EH36، معمولاً نیاز به واردات از کشورهای دارای فناوری پیشرفته در تولید فولاد دریایی وجود دارد.
قیمت ورق دریایی بسته به گرید، ضخامت، استاندارد تولید و شرایط بازار جهانی متغیر است. عواملی نظیر نرخ ارز، هزینه حمل‌ونقل، تعرفه‌های گمرکی و نوسانات قیمت فولاد در بازارهای بین‌المللی، تأثیر مستقیمی بر قیمت نهایی این محصول دارند.
ورق‌های دریایی علاوه بر ویژگی‌های مکانیکی، باید از نظر شیمیایی نیز دارای ترکیباتی باشند که مقاومت به خوردگی را در محیط‌های دریایی تضمین نمایند. وجود عناصر آلیاژی نظیر نیکل، کروم، مولیبدن و مس در برخی گریدهای پیشرفته. موجب افزایش مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و تخریب ناشی از آب شور می‌گردد. در پروژه‌های زیردریایی و سازه‌های زیرسطحی، این ویژگی‌ها اهمیت دوچندان پیدا می‌کنند.
چرا که فشار هیدرواستاتیک و شرایط شیمیایی محیط، بسیار شدیدتر از سطح دریاست. انتخاب گرید مناسب در این موارد، نه‌تنها از نظر فنی بلکه از نظر اقتصادی نیز اهمیت دارد. زیرا استفاده از گرید نامناسب می‌تواند منجر به هزینه‌های سنگین تعمیر و جایگزینی در آینده شود.
در فرآیند خرید ورق دریایی، توجه به استانداردهای تولید، گواهی‌های کیفیت، و تطابق با مشخصات پروژه ضروری است.
ورق‌های دریایی عرضه‌شده توسط این مجموعه، در ضخامت‌های مختلف از ۶ میلی‌متر تا ۵۰ میلی‌متر موجود بوده. و قابلیت برش، خم‌کاری و جوشکاری مطابق با نیاز پروژه را دارا می‌باشند.
یکی از نکات مهم در استفاده از ورق‌های دریایی، قابلیت جوش‌پذیری آن‌هاست. گریدهایی نظیر A36 و GL-A به‌دلیل ترکیب شیمیایی متعادل، از جوش‌پذیری بالایی برخوردارند و در پروژه‌هایی که نیاز به اتصالات متعدد دارند، بسیار مناسب هستند.
در مقابل، گریدهای پیشرفته‌تر نظیر EH36 با وجود مقاومت بالا، نیازمند تکنیک‌های جوشکاری خاص و کنترل دقیق دما و سرعت جوش می‌باشند. مجموعه فولاد رسول دلاکان با همکاری متخصصان جوشکاری، خدمات مشاوره‌ای در زمینه انتخاب روش جوش مناسب برای هر گرید را نیز ارائه می‌دهد.
از منظر اقتصادی، قیمت ورق دریایی تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. نوسانات قیمت جهانی فولاد، تغییرات نرخ ارز، هزینه‌های حمل‌ونقل و تعرفه‌های وارداتی از جمله عوامل مؤثر در تعیین قیمت نهایی هستند. همچنین، نوع گرید، ضخامت، استاندارد تولید و حجم سفارش نیز در قیمت‌گذاری تأثیرگذارند. در پروژه‌های دریایی، انتخاب تأمین‌کننده معتبر و قابل اعتماد، نقش مهمی در موفقیت پروژه دارد.
در نتیجه‌گیری، می‌توان گفت که ورق دریایی به‌عنوان یکی از اجزای حیاتی در سازه‌های دریایی و زیردریایی. نیازمند انتخاب دقیق بر اساس گرید، استاندارد، و شرایط محیطی است. گریدهای متنوع فولادی نظیر A36، GL-A، LR-A، AH36، DH36 و EH36 هر یک دارای ویژگی‌های خاصی هستند که آنها را برای کاربردهای مشخصی مناسب می‌سازد. مجموعه فولاد رسول دلاکان با ارائه انواع ورق‌های دریایی، مشاوره تخصصی، و قیمت رقابتی، نقش مهمی در تأمین نیازهای صنعت دریایی ایران ایفا می‌نماید. انتخاب این مجموعه به‌عنوان تأمین‌کننده، تضمینی برای کیفیت، دوام و موفقیت پروژه‌های دریایی خواهد بود.
🧪 جدول ترکیب شیمیایی گریدهای فولادی دریایی
| عنصر / گرید | A36 | GL-A | LR-A | AH36 | DH36 | EH36 |
| کربن (C) | ≤ 0.26% | ≤ 0.21% | ≤ 0.21% | ≤ 0.18% | ≤ 0.18% | ≤ 0.18% |
| منگنز (Mn) | 0.60–1.20% | ≤ 0.90% | ≤ 0.90% | 0.90–1.60% | 0.90–1.60% | 0.90–1.60% |
| سیلیسیم (Si) | ≤ 0.40% | ≤ 0.50% | ≤ 0.50% | ≤ 0.50% | ≤ 0.50% | ≤ 0.50% |
| فسفر (P) | ≤ 0.04% | ≤ 0.035% | ≤ 0.035% | ≤ 0.035% | ≤ 0.035% | ≤ 0.035% |
| گوگرد (S) | ≤ 0.05% | ≤ 0.035% | ≤ 0.035% | ≤ 0.035% | ≤ 0.035% | ≤ 0.035% |
| نیکل (Ni) | — | — | — | ≤ 0.40% | ≤ 0.40% | ≤ 0.40% |
| کروم (Cr) | — | — | — | ≤ 0.20% | ≤ 0.20% | ≤ 0.20% |
| مولیبدن (Mo) | — | — | — | ≤ 0.08% | ≤ 0.08% | ≤ 0.08% |
| مس (Cu) | ≤ 0.20% | ≤ 0.35% | ≤ 0.35% | ≤ 0.35% | ≤ 0.35% | ≤ 0.35% |
ورق دریایی ضد خوردگی
📌 نکات مهم:
- گریدهای AH36، DH36 و EH36 دارای ترکیبات آلیاژی پیشرفته‌تری هستند و برای سازه‌هایی با فشار بالا و شرایط محیطی شدید مناسب‌اند.
- گرید A36 به‌عنوان فولاد کم‌کربن، جوش‌پذیری بالایی دارد ولی مقاومت مکانیکی آن نسبت به گریدهای پیشرفته کمتر است.
- گریدهای GL-A و LR-A توسط مؤسسات رده‌بندی اروپایی تعریف شده‌اند و در کشتی‌سازی و سکوهای دریایی کاربرد دارند.
⚙️ جدول مقایسه‌ای گریدهای فولادی دریایی
| گرید فولادی | ترکیب شیمیایی (درصد وزنی) | ضخامت‌های رایج (میلی‌متر) | مقاومت کششی (MPa) | تنش تسلیم (MPa) | کاربرد اصلی |
| A36 | C ≤ 0.26%, Mn 0.6–1.2%, Si ≤ 0.4%, P ≤ 0.04%, S ≤ 0.05%, Cu ≤ 0.2% | 6–40 | 400–550 | ≥250 | اسکله‌ها، کشتی‌های سبک، سازه‌های ساحلی |
| GL-A | C ≤ 0.21%, Mn ≤ 0.9%, Si ≤ 0.5%, P ≤ 0.035%, S ≤ 0.035%, Cu ≤ 0.35% | 8–50 | 400–520 | ≥235 | بدنه کشتی، زیردریایی‌ها، سکوهای نفتی |
| LR-A | C ≤ 0.21%, Mn ≤ 0.9%, Si ≤ 0.5%, P ≤ 0.035%, S ≤ 0.035%, Cu ≤ 0.35% | 8–50 | 400–520 | ≥235 | کشتی‌های سنگین، سازه‌های دریایی نیمه‌غوطه‌ور |
| AH36 | C ≤ 0.18%, Mn 0.9–1.6%, Si ≤ 0.5%, P ≤ 0.035%, S ≤ 0.035%, Ni ≤ 0.4%, Cr ≤ 0.2%, Mo ≤ 0.08%, Cu ≤ 0.35% | 10–60 | 490–620 | ≥355 | کشتی‌های باربری، سازه‌های زیرسطحی با فشار متوسط |
| DH36 | مشابه AH36 با کنترل دقیق‌تر در فرآیند تولید | 10–60 | 490–620 | ≥355 | سکوهای دریایی، کشتی‌های نظامی، سازه‌های مقاوم در برابر ضربه |
| EH36 | مشابه DH36 با چقرمگی بالاتر، مناسب برای شرایط شدید | 10–60 | 490–620 | ≥355 | زیردریایی‌ها، سازه‌های با فشار بالا، محیط‌های فوق‌خورنده |
ورق دریایی ضد خوردگی
📌 نکات تکمیلی:
- گریدهای AH36، DH36 و EH36 از نظر ترکیب شیمیایی بسیار مشابه‌اند، اما تفاوت آنها در فرآیند تولید، کنترل کیفیت و چقرمگی نهایی است.
- گریدهای GL-A و LR-A به‌دلیل تطابق با استانداردهای مؤسسات رده‌بندی اروپایی، در پروژه‌های بین‌المللی نیز قابل استفاده‌اند.
- ضخامت‌های بالاتر معمولاً برای سازه‌های زیرسطحی و نقاط بحرانی استفاده می‌شوند تا مقاومت مکانیکی و ایمنی افزایش یابد.
⚙️ جدول مقایسه‌ای جوش‌پذیری و مقاومت به خوردگی گریدهای فولادی دریایی
| گرید فولادی | قابلیت جوش‌پذیری | مقاومت به خوردگی | توضیحات تکمیلی |
| A36 | بسیار خوب | متوسط | فولاد کم‌کربن با جوش‌پذیری بالا؛ مناسب برای سازه‌های سبک و کم‌تماس با آب شور |
| GL-A | خوب | خوب | دارای ترکیب شیمیایی متعادل؛ مناسب برای بدنه کشتی و اسکله‌ها |
| LR-A | خوب | خوب | مشابه GL-A؛ تأییدشده توسط Lloyd’s Register؛ مناسب برای سکوهای نفتی |
| AH36 | خوب | بالا | مقاومت مکانیکی بالا؛ مناسب برای کشتی‌های باربری و محیط‌های مرطوب |
| DH36 | متوسط تا خوب | بالا | نیازمند کنترل دقیق در جوشکاری؛ مناسب برای سازه‌های دریایی با فشار بالا |
| EH36 | متوسط | بسیار بالا | جوش‌پذیری نیازمند پیش‌گرمایش؛ مناسب برای زیردریایی‌ها و محیط‌های فوق‌خورنده |
ورق دریایی ضد خوردگی
📌 نکات کلیدی:
- گرید A36 به‌دلیل درصد پایین کربن، جوش‌پذیری بسیار خوبی دارد اما مقاومت به خوردگی آن در محیط‌های دریایی محدود است.
- گریدهای GL-A و LR-A برای پروژه‌های دریایی عمومی مناسب‌اند و تعادل خوبی بین جوش‌پذیری و مقاومت به خوردگی دارند.
- گریدهای AH36، DH36 و EH36 با وجود مقاومت بالا، نیازمند تکنیک‌های جوشکاری پیشرفته‌تر هستند و در محیط‌های خورنده عملکرد بهتری دارند.
مقالات مرتبط با ورق‌های دریایی
فولاد A36
به دلیل مقاومت به املاح آب در صنایع شناورسازی.، دریایی، اسکله، سازه های صنعتی و تجاری مربوط به دریا به کار می رود.
مشاهده مقاله
فولاد AH36
این نوع فولادها دارای ترکیب شیمیایی خاصی هستند. که مقاومت بالایی در برابر املاح آب شور دریا از خود نشان می‌دهند.
مشاهده مقاله